Lerend Nederland in gesprek met Robert J.C. Neeleman (Ruben & Bentey). Interim CEO / COO, Boardroom advisor for (global) turnarrounds and/or growth acceleration. In een metareflectie blikt hij terug op ruim 20 jaar business transformatie, organische groei, noodzakelijke herstructurering, met continue focus op strategie en excecutie en nieuwe vormen van leiderschap. Op basis van ‘Get the job done, in a fast and sustainable way’ vanuit zijn ervaringen bij Toyota, Eaton Corp, Shell, EDS, ICI, Mobil Exxon, Reed Elsevier, Wolter Kluwer en Corporate Express.
Het protocol: “van zwaard tot schild?”
Werk protocollen worden ingezet als een wetenschappelijk of ervaringsdeskundig onderbouwde set van handelingen, waarvan vaststaat dat die bijdragen aan de kwalitatieve resultaten van professionals.
Jarenlange studie en ervaring worden zo ondersteund door een transparant, effectief hulpmiddel. Door meten, inzichtelijk maken en onderling delen. Een krachtig “zwaard” in de hand van de mens op weg naar succes.
Protocollen van professionele groepen zijn inmiddels ook geadopteerd door externe organisaties die de ondersteunende intentie hebben verdraaid: het protocol als een controle- en sturingsmechanisme op de betreffende professie en andere gebieden.
Een praktijkvoorbeeld: de arts en team die na goed overleg, middels een hoog risico operatie, het leven van een morbide obese man redden en door ziekenhuis management op de vingers worden getikt omdat de operatie langer heeft geduurd dan volgens protocol verwacht mocht worden.
Nog een praktijkvoorbeeld: de druk in een ziekenhuis op foutloos handelen wordt door een strenge, externe inspectie, alsmede succescijfers vergelijkingen, verhoogd. Door de onterecht overbeladen functionaliteit van het protocol wordt de eigen beoordeling van de nieuw getrainde professionals in toenemende mate hieraan onderschikt gemaakt: het is gevolgd, niemand treft dus blaam bij problemen. Het protocol verwordt aldus tot “schild”.
Door transparantie en democratisering van het protocol is de valse verwachting ontstaan dat de professionals door niet-professionals, managers, instanties of instellingen kunnen worden gekopieerd, gecontroleerd en zelfs gekapitteld op hun professionele prestaties. Professionals worden zo gegijzeld door de eigen normen en inzichten bedoeld voor verbetering. Een zorgelijke ontwikkeling.
Een protocol is een model dat ondersteunt: een vereenvoudigde weergave van de werkelijkheid. Het mag nooit de plaats innemen van de professional en zeker niet door de niet-professional gebruikt worden om aan te sturen.
Voorbeeld hoe het bedoeld is: de luchtvaart kent heel veel protocollen. De piloten worden heel veel getraind om zichzelf en de passagiers te beschermen. De piloot handelt echter in moeilijke situaties naar eigen inzicht en kan niet overruled worden door verkeerstoren of andere externe bronnen. De piloot beslist, neemt actie en gebruikt dan een checklist of protocol als check. Al hetgeen geleerd kan worden uit situaties vloeit terug als verbetering van training en protocol. Zo worden problemen ingezet als verbetering van de professionele community en de passagiers.
Bewaar de mens met al haar vermogen om elke dag te leren, te studeren, te delen en succes te hebben op basis van creativiteit en het vermogen complexe situaties op te kunnen lossen.